همه چیز درباره محصولات فرادما و مزایا و مضرات مصرف شیر فرادما - وبلاگ آموزشی و فنی

به گزارش وبلاگ آموزشی و فنی، احتمالا برایتان پیش آمده که هنگام خرید در فروشگاه ها با پاکت های شیر یا خامه ای برخورد نموده باشید که کلمه فرادما روی آن ها نوشته شده، تاریخ انقضای بلند مدت دارند و تا شش ماه پس از فراوری هم قابل مصرف هستند. طبیعتا پس از مشاهده تاریخ انقضای محصولات اینچنینی این سوال در فکر مخاطب شکل می گیرد که منظور از فرادما چیست؟ یا چه تغییراتی روی این محصولات در روند فراوری انجام شده که مدت نگهدارنگی آن را افزایش داده است؟ آیا این تغییر بر اثر افزودن مواد نگه دارنده به شیر و خامه است؟

همانطور که احتمالا می دانید شیر یا خامه پاستوریزه پنج تا هفت روز پس از فراوری قابل استفاده هستند و پس از آن فاسد خواهند شد، اما نوع دیگری از این محصولات در فرایند فراوری با دمای بالا برای چند ثانیه استرلیزه می شوند و تمام باکتری های موجود در آن ها کشته شده و به این ترتیب مدت نگهدارندگی محصول افزایش می یابد. محصولات فراوری شده در این فرایند فرادما هستند و با حرارت بالا و بسته بندی درست بدون هیچ مواد افزودنی تاریخ انقضای آن ها افزایش یافته است.

محصولات فرادما را بهتر بشناسید

جدیدا روی بیشتر پاکت های شیر و خامه هایی که تاریخ انقضای زیادی دارند کلمه فرادما را مشاهده می کنید، اما شاید ندانید محصولات فرادما چه هستند و چه ویژگی هایی دارند. محصولات فرادما یا UHT محصولاتی هستند که در فرایند فراوری تحت فرایند استریلیزاسیون قرار می گیرند و به این ترتیب مدت زمان نگهداری یا تاریخ مصرف آن ها افزایش می یابد. برای مثال شیر یا خامه فرادما در این فرایند به مدت دو تا چهار ثانیه در معرض دمای 135 تا 150 درجه سانتی گراد قرارمی گیرد و سپس بلافاصله تا دمای 20 درجه سانتی گراد خنک شده و در نهایت در شرایط اسپتیک (پاکت های شش لایه ضد نور) بسته بندی می شود.

تفاوت این روش با روش پاستوریزه این است که در فرایند پاستوریزه کردن محصول با قرار گرفتن در دمای 75 درجه سانتی گراد به مدت 15 ثانیه تنها باکتری های بیماری زای آن نابود می شود؛ اما در فرایند فرادما با قرار گرفتن محصول در حرارت بالا تمامی باکتری های آن از بین رفته و به این ترتیب امکان هرگونه فعالیت شیمیایی و آنزیمی از آن گرفته می شود.

تفاوت دیگر محصولات فرادما و پاستوریزه در نحوه بسته بندی آن ها است. در روش پاستوریزه محصولات در پلاستیک دو لایه بسته بندی شده و راهی بازار می شوند، این در حالی است که محصولات فرادما پس از طی کردن فرایند فراوری در بسته بندی های شش لایه دور از نور، حرارت و اکسیژن نگهداری می شوند و همین باعث طولانی تر شدن مدت ماندگاری آن ها می شود. یکی از محصولات لبنی پرمصرفی که با این روش استریلیزه شده و ماندگاری آن افزایش پیدا می نماید شیر است.

شیر فرادما

شیر یک نوشیدنی محبوب است که خواص بی نظیری داشته و مصرف آن در زنان باردار و بچه ها بسیار توصیه شده است و به همین علت وجود این نوشیدنی لبنی مفید در خانه از اهمیت زیادی برخوردار است. شیرهای فرادما برای مصرف خانگی گزینه مناسب تری هستند چرا که شما می توانید با تهیه چند پاکت از آن ها از داشتن شیر برای مدتی طولانی در خانه تان مطمئن باشید. طعم شیر فرادما کمی متفاوت تر از شیرهایی است که در شرایط پاستوریزه فراوری شده اند و آن هم به علت شوک حرارتی کوتاهی است که روی ترکیبات سولفید شیر تاثیر می گذارد. بیشتر مردم در این تصور هستند که علت عمر طولانی شیر فرادما استفاده از افزودنی ها و مواد نگهدارنده در این نوع نوشیدنی است، اما این یک باور غلط است و طبق قوانین استاندارد وزارت بهداشت استفاده از هرگونه مواد نگهدارنده برای بالا بردن انقضای شیر ممنوع است.

در حقیقت شیر استریلیزه با قرار گرفتن در حرارت بالا تمامی باکتری های آن از بین می رود و با بسته بندی شش لایه امکان نگهداری چهار تا شش ماهه در آن به وجود می آید و هیچ مواد نگهدارنده ای در کار نیست. اما نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که شیرهای استریلیزه تنها تا زمانی قابلیت ماندگاری بالا دارند که از بسته بندی خود خارج نشده باشند؛ به محض باز شدن بسته بندی باید شیر را در یخچال نگهداری کنید و مانند شیر پاستوریزه در طول پنج تا هفت روز آن را مصرف کنید.

برای اطلاع از روش فراوری شیر شما می توانید روی بسته بندی آن را بخوانید؛ روی بسته بندی تمام شیرهایی که با روش فرادما یا Ultra High Temperature فراوری شده اند عبارت فرادما یا UHT را خواهید یافت. اگر روی بسته بندی شیر تنها عبارت پاستوریزه درج شده بود باید بدانید که آن محصول با روش استریلیزه فراوری نشده است.

مزایای مصرف شیر فرادما

شیر فرادما به علت کاهش در زمان فرایند استریلیزه با حرارت بالا و در نهایت خنک شدن ناگهانی نسبت به شیر پاستوریزه از کیفیت بالاتری برخوردار است. محصولات فرادما طعم بهتری داشته و کیفیت بالاتری نسبت به محصولات پاستوریزه دارند. شیرهای فرادما مانند شیر غنی شده ماجان برترین انواع شیر برای مصرف بچه ها هستند.

چراکه به علت سرعتی که در حرارت دادن شیر و پایین آوردن حرارت آن وجود دارد، در ساختار مواد مغذی شیر تغییری ایجاد نمی شود و کیفیت شیر، تا شش ماه بعد از فراوری از دست نمی رود. این شیرها در صورت وارد شدن به بسته بندی های نفوذپذیر چند لایه (تتراپک)، از نفوذ آلودگی ها ثانویه هم مصون می مانند و در صورت وجود آلودگی در شیر، والدین بخاطر تغییر شکل ظاهری بسته، از سالم نبودن آن باخبر می شوند.

مضرات مصرف شیر فرادما

فرایند فراوری شیر فرادما با حرارت بالا ایمنی موجود در پروتئین شیر را کاهش می دهید و اندازه از دست رفتن پروتئین شیر در روش UTH بیشتر از فرایند پاستوریزه کردن آن است. بعلاوه کلسیم محلول در شیر در فرایند فرادما تبدیل به کلسیم نامحلول می شود که پس از استریلیزه شدن جذب آن برای بدن سخت است. مواد مغذی نیز با گذشت زمان زیاد طبیعتا تاثیر کمتری داشته و در مواردی از بین خوهند رفت بنابراین از نظر تغذیه یا باید شیر غنی شده فرادما مصرف کنید یا شیر پاستوریزه را جایگزین شیر فرادما کنید.

غنی کردن شیر فرایندی است که فراوری نمایندگان طی آن ریزمغذی ها یا همان میکرونوترینت هایی مثل ویتامین ها و مواد معدنی را به شیر اضافه می نمایند. مصرف شیر غنی شده برای بچه ها بسیار مفید است و به حافظه بچه ها یاری می نماید و بعلاوه برای مبارزه با عفونت های تنفسی ویروسی توصیه می شود. بنابر این اگر می خواهید شیر فرادما مصرف کنید بهتر است از شیرهای غنی شده UHT استفاده نمائید.