کشاورزانی که وقت، پول و حوصله ندارند! - وبلاگ آموزشی و فنی

به گزارش وبلاگ آموزشی و فنی، کشاورزان استان تهران می گویند برای تجهیز زمین های خود به سامانه های آبیاری مدرن با توجه به فرآیندهای اداری آن نه وقت دارند، نه پول و نه حوصله؛ مضاف بر اینکه اقدام عمرانی و توسعه ای در باغ ها سبب افزایش هزینه ها می گردد و درآمدهای کشاورزی جوابگوی آن نیست.

به گزارش ایرنا با توجه به محدودیت جدی منابع آب در استان تهران بهره وری بهینه از این مایع حیات برترین و شاید تنها گزینه پیش روست چراکه حفظ منابع آبی به علت محدود بودن ثمرات دیگری از جمله پایداری و توسعه در جمعیت روستایی و حفظ بافت آن و نیز دستاوردهای زیست محیطی و امنیت غذایی نیز همراه دارد.

در زمان حاضر برپایه گزارش ها حدود 94 درصد آب مصرفی کشور به بخش کشاورزی اختصاص می یابد که مصرف غیرصحیح و علمی از آن باعث شده بهره وری محصولات کشاورزی نیز چندان بالا نباشد که البته به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران این رقم در این استان به 40 تا 45 درصد آب موجود می رسد.

یکی از برترین روش های حفظ منابع آب روی آوردن صنعت کشاورزی به آبیاری نوین و بهره برداری حداکثری از منابع آب در فراوری محصولات کشاورزی است.

آبیاری مدرن راه نجات

کارشناسان معتقدند در کنار ضرورت برنامه ریزی برای کاشت محصولات کم آب بر و متناسب با اقلیم و جلوگیری از کشت محصولاتی با احتیاج آبی بالا، راه نجات صنعت کشاورزی درشرایط کنونی روی آوردن به آبیاری مدرن است و باید با کمترین بهره برداری از منابع آبی، افزایش کمی و ارتقای کیفی محصولات کشاورزی را دنبال کرد.

کارشناس منابع آب جهاد کشاورزی استان تهران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه باید برای نجات آب کشور و بهره برداری بهینه از منابع آبی کاری کرد اضافه نمود: ارتقای بهره مندی زمین های کشاورزی از آب هدفمند احتیاج واقعی امروز است که باید بر سرعت توسعه آن در زمین های کشاورزی اضافه نمود.

ابوالفضل خلیل پور صرفه جویی در مصرف آب، توزیع یکنواخت آب در مزرعه، افزایش کمی و کیفی فراوریات بخش کشاورزی و سهولت در انجام عملیات زراعی را از جمله مزایای آبیاری مدرن مراتع و باغات کشاورزی ذکر کرد.

وی گفت: بسیاری از آب هایی که به سمت مزارع و باغات روان است در طول جهت هدر می رود و برترین گزینه این است که لوله گذاری در طول جهت انجام گردد.

خلیل پور ادامه می دهد: شیوه غرق آبی به طور کلی شیوه بدی نیست و موجب بازگشت آب به چرخه می گردد اما باید بعضی اصول از جمله انتقال صحیح آب به مقصد را رعایت کرد.

یک کارشناس دیگر بخش کشاورزی نیز با بیان اینکه روش های نوین آبیاری برای همه محصولات قابل استفاده است اضافه نمود: استفاده از این روش علاوه بر اینکه باعث حفظ منابع آبی می گردد به حفظ منابع خاکی نیز یاری شایانی می نماید.

حسن طلاجو نیز در مصاحبه با خبرنگار ایرنا افزود: روش های نوین آبیاری باعث جلوگیری از سله بستن خاک (سخت و خشک شدن زمین پس از آبیاری) می گردد و از پوکی خاک جلوگیری می نماید ضمن اینکه احتیاجی به ایجاد نهرهای خاکی و زهکشی نیست.

وی بعلاوه با بیان اینکه آبیاری نوین می تواند همراه با سمپاشی و کودپاشی باشد اضافه نمود: این اقدامات همزمان باعث یکنواختی تغذیه گیاهان می گردد و به رشد مطلوب آنها یاری می نماید.

طلاجو ادامه می دهد: یکی از مسائلی که باغداران و مزرعه داران معمولا با آن روبرو هستند انتقال بذر علف های هرز به باغات محل کشت آنها به وسیله انتقال سنتی آب است که با روش آبیاری مدرن این بذرها وارد نمی شوند ضمن اینکه در شیوه مدرن به علت اینکه فقط بخشی از آب مرطوب می گردد علف های هرز امکان رویش ندارند.

آبیاری مدرن هزینه بر و پردردسر است

بعضی کشاورزان از اجرای طرح آبیاری مدرن استقبال و آن را مطلوب توصیف می نمایند و معتقدند با اجرای این طرح در مزارع و باغات خود علاوه بر افزایش بهره وری آب محصولات با کیفیت تری برداشت می گردد اما بعضی کشاورزان نیز اجرای این طرح را هزینه بر، پردردسر و وقت گیر می دانند.

جلب اعتماد کشاورزان در شرایط بحران کم آبی و بی آبی کنونی برای ایجاد تغییر در شیوه آبیاری بدون شک یکی از راه های صرف جویی در مصرف آب است اما به نظر می رسد کوشش کشاورزان برای اصلاح شیوه های آبیاری بدون حمایت مسئولان در بخش های مختلف باعث دلسردی و یاس آنان می گردد.

حاج احمد صدرالدین کشاورز ورامینی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه هزینه ها و سرمایه گذاری اولیه برای اجرای این طرح سنگین است اضافه نمود: علاوه بر هزینه سنگین راه اندازی این شبکه برای باغات و مزارع تعمیرات و نگهداری این شبکه نیز گران است.

وی که به کشت صیفی جات از جمله گوجه، بادمجان و خیار در باغ خود مشغول است ادامه می دهد: حمایت ها و یارانه های جهاد کشاورزی خوب است اما کافی نیست ضمن اینکه بسیاری از باغداران یا وقت ندارند که پیگیری های اداری دریافت این یاری ها را انجام دهند یا از اطلاعات و دانش کافی برخوردار نیستند.

رسول کاشف کشاورز یکی از روستاهای اطراف باقرشهر نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه از آبیاری سنتی در مزرعه خود استفاده نموده است می گوید: یکی از مسائل جدی من مشکل فشار آب است که باعث می گردد نتوانم جریان یکنواخت آبیاری را تنظیم کنم.

وی ادامه می دهد: زمین های منطقه ای که در آن کشاورزی می کنم ابعاد غیرهندسی دارند و سامانه های های آبیاری از جمله لینیر و سنتر پیوت برای آن مناسب نیستند.

کاشف اضافه می نماید: در بعضی منطقه ها خاک ها سست است و آبیاری بارانی به زمین خوب نفوذ می نماید اما در بعضی منطقه ها آبیاری به علت سفتی زمین بخوبی جواب نمی دهد.

حسین بختیاری زاده یکی دیگر از باغداران و کشاورزان اطراف کهریزک که هنوز باغ ها و مزارع خود به عنوان محل کاشت ذرت، سیب زمینی، پیاز و کلم را به شیوه مدرن مجهز ننموده است در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: برای شروع کار در این زمینه باید سرمایه اولیه داشته باشیم تا از تسهیلات در مراحل بعدی برخوردار شویم.

وی افزود: از بعضی مراجعان شنیده ام مراحل اداری دریافت یاری های بلاعوض و وام، طولانی و خسته نماینده است و برای همین هنوز اقدامی ننموده ام.

بختیاری زاده می گوید: برای مراجعه به اداره کشاورزی، اداره آب منطقه ای، بانک ها و شرکت های مشاوره دهنده تجهیز به آبیاری مدرن نه وقت کافی دارم و نه حوصله؛ مضاف بر اینکه اقدام عمرانی و توسعه ای در باغات باعث افزایش هزینه ها می شو د و درآمدهای کشاورزی جوابگوی آن نیست.

وی با بیان اینکه ترجیح می دهم با همان روش قدیمی به کار کشاورزی مشغول باشم ادامه می دهد: کارشناسان از اداره ترویج کشاورزی گاهی برای ارائه مشاوره و تشویق کشاورزان به منطقه می آیند اما کشاورزان چندان استقبالی نمی نمایند.

**10 میلیون تومان یاری بلاعوض

از 187 هزار هکتار زمین های کشاورزی استان تهران حدود 58 هزار هکتار یعنی حدود 30 درصد به سامانه های آبیاری نوین مجهز است که سالانه پنج الی شش هزار هکتار هم به این اندازه اضافه نموده می گردد.

رئیس سازمان جهادکشاورزی استان تهران با بیان مطلب فوق و اینکه عزم این نهاد برای مکانیزه کردن آبیاری مراتع، مزارع و باغات کشاورزی جزم است اضافه نمود: تجهیز هر هکتار از این زمین ها به طور میانگین احتیاجمند حدود 15 میلیون تومان اعتبار است که 10 میلیون تومان آن به صورت بلاعوض از سوی جهاد کشاورزی پرداخت می گردد که 60 درصد هزینه ها را جبران می نماید.

به گفته کریم ذوالفقاری، جهاد کشاورزی اعتبار تامین منابع مدرن سازی آبیاری تا 15 هزار هکتار در سال را در اختیار دارد و مسئله ای در این زمینه وجود ندارد.

وی با بیان اینکه از ابتدای سال 97 تا به امروز یکهزار و 205 هکتار از زمین های کشاورزی استان به آبیاری قطره ای، دو هکتار به آبیاری بارانی و 488 هکتار به آبیاری کم فشار مجهز شده اضافه نمود: برای امسال اجرای 14 هزار هکتار هدف گذاری شده است.

ذوالفقاری افزود: علاوه بر 10 میلیون تومان که به صورت بلاعوض به ازای هر هکتار به کشاورزان در این زمینه یاری می گردد، نقشه برداری اراضی، مطالعه و طراحی شرکت های مشاور و انتخاب نوع سامانه آبیاری نیز با توجه به الگوی کشت به صورت رایگان انجام می گردد.

وی گفت: آبیاری قطره ای در انواع مختلف خود از جمله آبیاری تیپ، قطره ای زیرسطحی، روسطحی و آبیاری بارانی که بهره وری بالایی دارند موجب صرفه جویی در مصرف آب به اندازه 300 میلیون مترمکعب و افزایش بهره وری از آبیاری به اندازه 44 درصد شده است.

ذوالفقاری یکی از مهمترین عوامل بی میلی کشاورزان برای تجهیز اراضی خود به سامانه های نوین را پروانه نداشتن برای بهره برداری از آب در اختیار ذکر می نماید و ادامه می دهد: برای نمونه در منطقه چهارباغ ورامین چهار هزار و 500 هکتار زمین در اختیار 50 کشاورز است که امور آب به چاه های آنان مجوز نمی دهد و این عامل مهمی برای مکانیزه نشدن آبیاری مزارع آنان به شمار می رود.

وی گفت: کشاورزانی که مجوز تخصیص آب و اسناد مالکیت زمین داشته باشند برای اقدام به مکانیزه سازی سامانه های آبیاری خود مسئله ای ندارند.

حال درشرایطی که کشاورزان، اخذ تسهیلات مربوط به مدرن سازی سامانه های آبیاری را هزینه بر، طولانی مدت و دارای بوروکراسی می دانند و از سویی همه می دانند که منابع آبی را دیگر یارای پاسخگویی به احتیاجهای کنونی نیست؛ ضرورت دارد زمینه های اجرای بهتر و بیشتر این نوع سامانه ها در زمین های کشاورزی بهتر از پیش فراهم و مشارکت مناسب تر بهره برداران نیز فراهم آید.

گزارش از : محمد بیدارمنش

منبع: ایرنا