ماهی های رودخانه در متروی تهران شناورند! - وبلاگ آموزشی و فنی

به گزارش وبلاگ آموزشی و فنی، آدمی به وقت رفتن نشانه هایی را از خود به جا می گذارد و نشانه های بعضی بسیار بیشتر از دیگریست. مسعود سپهر، هنرمند پیشکسوت طراحی گرافیک روز نهم بهمن ماه نشانه هایش را در این دنیا به یادگار گذاشت و چشم بر دنیا بست. او چند روز قبل از مرگش، به علت یک حادثه به کما رفته بود.

به گزارش ایسنا، سپهر که گوشه امن جهانی خود را در آغوش طراحی و گرافیک پیدا نموده بود، طی سال های فعالیتش موفقیت های بسکمک را در این زمینه کسب کرد. او نزدیک به 200 نشانه و نام و نوشته را برای مؤسسات، شرکت ها و محصولات طراحی نموده است؛ طراحی و بازطراحی علائم، نشانه ها و تابلو های راهنمای راه آهن شهری را می توان از جمله پرکاربردترین آثار او برشمرد.

طراحی این علائم سال 1387 در کارگاه سپهر، با همکاری پدرام حربی و مسعود سپهر انجام شد و بعد از به تایید رسیدن از سوی متروی تهران از سال 1388 مورد استفاده نهاده شد.

گفته می گردد تا پیش از اینکه این گرافیست دست به طراحی علائم راهنمای راه آهن شهری بزند، این نشانه ها از سیاست طراحی خاصی پیروی نمی کردند و انسجامی در طراحی آن ها دیده نمی شد؛ به همین علت بود که این مجموعه تازه، تحولی در تابلو های خطوط راه آهن شهری ایجاد کرد و تا به امروز استفاده از آن ادامه دارد.

به نظر می رسد سپهر برای طراحی علامت های راهنمای راه آهن شهری از دوستی و ارتباط خود با نشانه ها استفاده و طراحی واضح، به خاطر سپردنی و نظام مندی را ارائه کرد. امروزه نشانه ها و علائم به جا مانده از مسعود سپهر در خطوط مترو تهران، کمک گر و راهنمای مسافرانی است که در پی راه یابی اند. بی شک قدرت او در انتقال معنا به شکل و شکل به معنا طی سال های متمادی فعالیتش شکل گرفته و بر اهمیت و کاربرد طرح و طراحی خوب تاکید می نماید.

از سوی دیگر، با تامل در مقدار کارکرد نشانه های مترو برای کاربرانش این موضوع به آشکارا تعیین می گردد که طراحی علائم متروی تهران برای این هنرمند در طرح و رنگ خلاصه نشده و رساندن معنا از شکل به صورت واضح از دیگر اهدافی است که او دنبال نموده است.

سپهر طی سالیان شکل را به نحوی ملموس به معنا بدل نموده است. او در یک گفت و گوی تلویزیونی بر پیچیدگی بعضی طراحی های به ظاهر ساده می گوید و تاکید می نماید که رساندن هر پیامی به وسیله طراحی می تواند به صورت طبیعی با انجام انتخاب های درست انجام گیرد.

سپهر در ادامه هم به بعضی از جریاناتی اشاره می نماید که موجب طراحی صرفا نقاشانه یا تصویرسازانه شده است؛ اینکه چرا جریان هنرمندانه، نقاشانه یا تصویرسازانه محض در بعضی از جریان ها و سبک های گرافیکی معاصر قالب شده است جای خود را دارد؛ البته اینکه بگوییم بیخیال راهبری و کاربرد می شویم و مردم در پی ما می آیند هم دیدگاهی است.

او معتقد است که عروس های زیبایی، کنار رودخانه طراحی گرافیکی حضور دارند، اما ماهی های رودخانه، همان چیز هایی است که مردم به صورت روزانه با آن ها سرو کار دارند.

سپهر در این زمینه چنین گفته بود، ماهی های رودخانه طراحی گرافیک همان چیز هایی است که مردم از زمان چشم باز کردن با آن روبه رو هستند. عقربه های ساعت یا ساعت دیجیتال تلفن همراه، پلاک خودرو، روزنامه ای که می خوانند، آن چیزی که در تلویزیون می بینند، مسیری که به اداره می روند و تابلو هایی که در مسیر می بینند، ماهی های رودخانه طراحی گرافیکی است.

بعضی از شاگردان سپهر هم در یادبود و گرامیداشت سپهر به این موضوع مهم که او عقیده داشته گرافیگ را می توان همه جا دید، اشاره نموده بودند. یکی از شاگردان او در گرامیداشت یاد استادش و به نقل از او نوشته است، اگه اطرافت رو خوب ببینی گرافیک همه جا وجود داره ... تو شهر، تو طبیعت، حتی ورودی یک ساختمان ... سعی کن خوب ببینی.

حالا حدود دو ماه از درگذشت مسعود سپهر، طراح گرافیک می گذرد. او در حالی چشمانش را بر جهان بست که نشانه های به یادماندنی خود را در این جهان به یادگار گذاشت. نشانه هایی که بعضی از آن ها کارکردی عمومی داشته و مخاطبان بسکمک دارند.

مسعود سپهر که در زمینه طراحی نشانه هایی با مخاطب گسترده مهارت های زیادی داشته، مبانی و اصول آن را هم به خوبی می شناخته و از پیچیدگی های بی فایده در طراحی خود پرهیز می نموده است. مصطفی اسدالهی ـ طراح گرافیک ـ درباره او چنین می گوید: شخصیتِ عناصر پایه تجسمی (نقطه، خط، سطح و...) نشانه های او، توجه بیننده را به خود جذب می نماید و ویژگی های موجز بودن، به یادماندنی بودن، پرهیز از پیچیدگی های بی فایده، سادگی و زیبایی بصری را دارا هستند.

سپهر بعد از حدود 50 سال فعالیت در زمینه گرافیک، اشکالی را از هنر خود به جای گذاشت که باقی بمانند و به طریقی اسرارآمیز با مخاطبانشان صحبت نمایند.

این هنرمند متولد سال 1335 در تهران و فارغ التحصیل رشتۀ طراحی تایپوگرافی از کالج چاپ (ارتباطات) لندن 1356 و فارغ التحصیل برنامه ریزی چاپ 1372 پاریس بود. او فارغ التحصیل دوره آموزش تکمیلی از مرکز آموزش اپل پاریس 1372 نیز بود. سپهر دکترای حرفه ای خود را هم از وزارت فرهنگ و آموزش عالی دریافت نموده بود.