خطر حذف لبنیات از سفره مردم

به گزارش وبلاگ آموزشی و فنی، قیمت لبنیات در آستانه گرانی است. این روزها اخباری مبنی بر گرانی 40 درصدی لبنیات شنیده می گردد و اخیرا انجمن گاوداران ایران طی نامه ای به وزارت جهاد کشاورزی و ستاد تنظیم بازار خواهان افزایش قیمت شیرخام شدند که از4500 تومان قیمت به 6500 تومان در هر کیلو برسد.

خطر حذف لبنیات از سفره مردم

به گزارش وبلاگ آموزشی و فنی به نقل از روزنامه وبلاگ آموزشی و فنی، اگر خواسته انجمن گاوداران مورد قبول ستاد تنظیم بازار قرار بگیرد قطعا نرخ لبنیات هم رشد قیمت خواهد داشت و این در حالی است که سرانه مصرف لبنیات در ایران نسبت به کشورهای پیشرفته بسیار پایین است.

با افزایش دوباره قیمت لبنیات قطعا سرانه مصرف کاهش می یابد که این موضوع تاثیر زیادی بر هزینه های درمانی دولت در آینده می گذارد؛ از این رو دولت باید به عنوان سرمایه گذاری، یارانه به بخش فراوری تزریق کند تا فراورینماینده و مصرف نماینده آسیب نبینند. طبق گزارش های موجود، متوسط سرانه مصرف لبنیات در کشور 50 تا 60 کیلو است که متاسفانه نسبت به سال های اخیر کاهش حدود 20 درصدی داشته است.

سرانه مصرف لبنیات درحالی بر پایه 50 کیلوگرم قرار گرفته که کشورهای اروپایی حدود 180 کیلوگرم و کشورهایی مانند آمریکا بالای 200 کیلوگرم لبنیات مصرف می نمایند. قیمت محصولات یارانه ای نیز با مصوبه های سازمان حمایت سه بار در سال 99 افزایش داشت. گرانی لبنیات ناشی از رشد قیمت شیرخام و دیگر هزینه های فراوری باعث شده طی دو سال گذشته سرانه مصرف انواع محصولات لبنی در میان خانوارهای ایرانی بیش از پیش کاهش یابد و کارشناسان بهداشتی و حتی بسیاری از دست اندرکاران صنعت لبنیات نسبت به عواقب این افت مصرف هشدار داده اند؛ چیزی که می تواند در طولانی مدت برای خود فراورینمایندگان نیز زیان بار باشد.

تیر ماه سال گذشته محمدرضا کلامی، سرپرست وقت بازرگانی داخلی وزارت صمت مجوز افزایش قیمت لبنیات را خاطرنشان کرد. در این مصوبه10 قلم کالای لبنی گران شد و در این راستا ستاد تنظیم بازار به سازمان حمایت مصرف نمایندگان و فراورینمایندگان اجازه داده تا به طور متوسط قیمت لبنیاتی را که مشمول قیمت گذاری هستند، با 22 تا 28 درصد اصلاح نرخ کند. پس از آن در پاییز سال گذشته زمانی که عباس قبادی دوباره معاون بازرگانی داخلی وزارت صمت شد مجوز افزایش 40 درصدی قیمت لبنیات را خاطرنشان کرد.

همین موضوع باعث شد تا اقلامی که مشمول قیمت گذاری ستاد تنظیم بازار نیستند در ایام منتهی به نوروز دوباره رشد قیمت را تجربه نمایند و کالاها گران تر به سفره های مردم برسد. حالا در دومین ماه سال 1400 درخواست افزایش قیمت شیرخام مطرح شده که در این صورت حداقل 40 درصد به قیمت اقلام لبنی اضافه کرده خواهد شد.

راهکارهای افزایش سرانه مصرف لبنیات

در طول سال های گذشته دولت بارها از کاهش درآمدهای خود سخن گفته و کاهش سرانه مصرف هم به این موضوع نسبت داده شد اما کشورهای دیگر تجربه های موفقی در این زمینه داشتند که دولت ایران هم می تواند از آن بهره ببرد؛ به عنوان مثال برای افزایش سرانه مصرف لبنیات، از نوشابه و مواد مضر دیگر اقتصادیات دریافت می نمایند تا در این بخش هزینه گردد. از سوی دیگر اقتصادیات بر سیگار و سرمایه گذاری برای سلامت مردم از دیگر اقداماتی است که پیش روی دولت است اما سال هاست به این مسائل بی توجهی شده است. از سوی دیگر دولتها برای حفظ سرانه مصرف لبنیات یارانه هایی را به صورت مستقیم و غیر مستقیم در نظر می گیرند. این یارانه می تواند شامل سبد کالا باشد که مستقیما به خانوار داده گردد و یا یارانه نقدی.

رابطه معکوس سرانه مصرف دارو و لبنیات

کلسیم، یکی از موادی است که به تقویت استخوان منجر می گردد. بهترین نوع جذب کلسیم به وسیله مصرف لبنیات است و قطعا کاهش سرانه مصرف لبنیات باعث افزایش سرانه مصرف دارو در کشور می گردد. اغلب افرادی که ورزش می نمایند و مصرف لبنیات آنها در حد استاندارد است در سنین بالا کمتر با بیماری روبه رو می شوند. اغلب متولدان دهه 60 که این روزها با مسائل اقتصادی دست و پنجه نرم می نمایند و مصرف لبنیات آنها بسیار پایین است در 50 تا 60سالگی علاوه بر مصرف بالای دارو، هزینه زیادی را روی دست دولت می گذارند. به بیان بهتر بیمه های خدمات درمانی در آن موقع با هزینه های گزافی روبه رو می شوند.

از سوی دیگر اگر کاهش نرخ رشد جمعیت در همین جهت قرار بگیرد بیمه های خدمات درمانی با ورشکستگی روبه رو خواهند شد. به این دلیل که بخشی از هزینه های مربوط به مستمری بازنشستگان از پرداخت حق بیمه افراد جدید تامین می گردد. در این صورت سیاستگذاری برای افزایش سرانه لبنیات در کشور باعث کاهش سرانه مصرف دارو در آینده خواهد شد. بعضی کارشناسان بر این باورند با وجود تورم 40تا 50درصدی، افزایش 10 تا 15درصدی حقوق جوابگوی گرانی ها نیست، از این رو دولت برای کل جامعه هدف باید یارانه لبنیات تخصیص دهد تا محصول نصف قیمت به دست فراورینماینده برسد.

ناچار به افزایش قیمت هستیم

احمد مقدسی، رئیس انجمن صنفی گاوداران صنعتی با بیان این که قیمت شیرخام با توجه به رشد هزینه ها افزایش یافته به جام جم گفت: حقوق و دستمزد حدود 40درصد افزایش یافته که این موارد بر قیمت تمام شده تاثیر می گذارد.

وی اضافه کرد: همچنین دولت برای واردات سه نهاده جو، ذرت و سویا ارز 4200 تومانی پرداخت می نماید اما بعضی نهاده های داخلی مانند یونجه خشک از 2000 تومان به 5700 تومان رسیده است. ذرت از کیلویی 900تومان به 1500تومان و ساقه گندم از کیلویی 500تومان به 3500تومان افزایش یافته است.

مقدسی هشدار داد: اگر دولت خواسته انجمن گاوداران را برای افزایش قیمت شیرخام عملی نکند قطعا فراوری با مشکل روبرو خواهد شد. برای تامین فراوری و اشتغال قیمت گذاری محصول نیز باید اقتصادی باشد. به گفته وی، رسالت افزایش سرانه مصرف لبنیات در دنیا مربوط به دولت هاست و مشوق هایی مانند شیر مدارس و سبد خانوار را در نظر می گیرد. قرار نیست برای حفظ سلامت جامعه فراورینماینده هزینه کند و دولت باید در این راستا گام بردارد. البته دولت برای سه قلم نهاده دامی ارز 4200 تومانی تخصیص داده اما این سه قلم 20درصد غذای دام عظیم (گاو) را تشکیل می دهد و 80درصد نهاده از داخل تامین می گردد.

رئیس انجمن گاوداران صنعتی تاکید نمود: اگر دولت ارز 4200 تومانی را برای نهاده های دامی حذف کند قیمت تمام شده شیرخام حدود 9400تومان تمام می گردد. دو ماه است دامداران با زیان شیرخام می فروشند و فراورینمایندگان در محدودیت اقتصادی قرار گرفتند. درخواست ما به وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حمایت از مصرف نمایندگان و فراورینمایندگان ارسال شده و امیدواریم زودتر آن را در دستور کار خود قرار دهند.

درآمد و گرانی

از آنجا که مبنای محاسبه برای حقوق و دستمزد در شورای عالی کار 3/3 نفر محاسبه می گردد، درآمدها کفاف هزینه های مختلف ازجمله لبنیات را نمی دهد. به این صورت که اخیرا محاسبه شده هر فرد به ازای 196 ساعت در ماه می تواند حدود سه میلیون تومان دریافت کند؛ به این معنا که هر ساعت حدود 15 هزار تومان دریافت می نماید در حالی که در کشورهای دیگر هرکارگر هر ساعت حدود 10 تا 15 یورو درآمد دارد. از سوی دیگر قیمت هر لیتر شیر در کشورهای اروپایی یک یورو قیمت دارد و هر کارگر به راحتی می تواند اقلام لبنی را تهیه کند.

فرهنگ سازی مصرف

انجام هر کاری احتیاج به فرهنگ سازی دارد؛ به این صورت که تا دو دهه پیش کسی عادت به بستن کمربند ایمنی نداشت اما فرهنگ سازی و تبلیغات آنقدر گسترده بود که افراد نه برای ترس از جریمه بلکه برای سلامتی خودشان از آن استفاده کردند. در نسل جدید اغلب افرادی که گواهینامه دریافت می نمایند عادت دارند که قبل از حرکت از کمربند ایمنی استفاده نمایند اما در خصوص افزایش مصرف لبنیات موضوع کمی متفاوت است و افزایش مصرف به معنای رشد هزینه هاست. زمانی که یک خانواده قصد داشته باشد سرانه استاندارد را مصرف کند ابتدا باید به درآمد خود بنگرد و بعد به فکر افزایش مصرف لبنیات باشد. در سال 90 سرانه مصرف لبنیات حدود 115 کیلوگرم در سال بود اما متاسفانه عدم حمایت از فراوری و همچنین عدم حمایت برای مقابله با کاهش سرانه مصرف لبنیات باعث شده تا مصرف آن به 50 کیلوگرم در سال کاهش یابد.

آنالیز ها نشان می دهد بعضی تصمیمات وزارت جهاد کشاورزی مانند آزادسازی فراوری شیرخشک باعث بروز چنین مسائلی در کشور شده است. سالانه حدود هشت تا 10میلیون تن شیرخام در کشور فراوری می گردد که شش میلیون آن به بخش صنعت وارد خواهد شد که این میزان با توجه به جمعیت کشور، امکان افزایش سرانه مصرف ندارد. به بیان بهتر برای افزایش سرانه مصرف باید سرانه فراوری نیز افزایش یابد.

شیر با کیفیت پرچرب 9000 تومان

آنالیز خبرنگار ما در این باره نشان می دهد شیر با کیفیت پرچرب در کشورهای دیگر با توجه به این که آنها ارز 4200تومانی ندارند و هزینه انرژی آنها غیریارانه ای محاسبه می گردد هر کیلو حدود 30 تا 35سنت است که محاسبه آن به پول ایران رقم حدود 8 تا 9هزار تومان نشان می دهد. از سوی دیگر گاوهایی که زایمان می نمایند اگر ماده باشند دوباره در چرخه شیردهی قرار می گیرند و اگر نر باشند با قیمت روز به کشتارگاه ها فروخته می شوند که در هر صورت برای آنها سود حداقلی را به دنبال دارد.

با افزایش قیمت شیرخام، لبنیات هم گران می گردد

محمد رضا بنی طبا، سخنگوی انجمن لبنیات ایران به جام جم گفت: هزینه های تمام شده فراوری شیر خام برای گاوداران بالا رفته و هزینه فراوری محصولات لبنی هم رشد داشته است. وی با بیان این که 65 درصد هزینه تمام شده محصولات لبنی مربوط به قیمت شیر خام است، توضیح داد: اگر شیر خام گران گردد قطعا قیمت لبنیات نیز گران خواهد شد.

بنی طبا با بیان این که کاهش سرانه مصرف لبنیات در کشور ناشی از کاهش قدرت خرید خانوارهاست، اضافه کرد: صنعت لبنیات مانند صنایع دیگر از یک منطق اقتصادی برخوردار است اما از آنجا که این کالا با سلامت مردم سر و کار دارد و می تواند سلامت آنها را تضمین کند کاهش مصرف این کالاها به معنای هشدار خطر برای نسل های آینده خواهد بود. اکنون خانوارها به دلیل کاهش قدرت خرید با کاهش مصرف لبنیات روبه رو شدند و نظام سیاستگذاری در کشور باید به سمت تصمیماتی برود که هزینه های فراوری کاهش و قدرت خرید افزایش یابد.

به گفته وی، در 16 سال گذشته با افزایش هزینه فراوری و کاهش قدرت خرید مردم روبرو بودیم و برای جبران این موضوع در راستای مسؤولیت های اجتماعی پیشنهادهایی را به دولت دادیم که هنوز تایید نشده است.

یکی از این پیشنهادها تحریک تقاضا برای دهک های کم درآمد جامعه بود، به طوری که یک سوم شیر خام دریافتی به کارخانه ها به پنیر یواف، شیر و ماست پاستوریزه تبدیل گردد و بر اساس اطلاعاتی که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارائه می دهد در اختیار فروشگاه های زنجیره ای بگذاریم تا آنها کالا را به دارندگان کارت خرید مخصوص با قیمت یارانه ای برسانند. در این روش سایه یارانه از کالاهای فراوریی دیگر که اغلب در دسته لوکس قرار دارند برداشته می شوند و کارمندان، کارگران، نیروهای مسلح، اعضای سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی(ره) می توانند از این طرح بهره ببرند.

سخنگوی انجمن لبنیات تاکید نمود: سودی که برای این طرح آماده کردیم بسیار اندک است که با این روش خانوارهای کم درآمد و با درآمد ثابت نیز می توانند این کالای سلامت محور را با قیمت مناسب تهیه نمایند. متاسفانه در طول سال های گذشته کاهش قدرت خرید، سرانه مصرف را به شدت کاهش داده و دولت ها سعی داشتند با سرکوب قیمتی این موضوع را جبران نمایند، در حالی که اگر بخش فراوری تخریب گردد و نتواند سود قانونی خود را کسب کند واحد فراوریی تعطیل خواهد شد که بیکاری کارگران را به دنبال دارد. در این صورت آسیب های اجتماعی افزایش می یابد و برای جلوگیری از زیان فراورینماینده و مصرف نماینده، قیمت ها باید به صورت منطقی محاسبه گردد.

منبع: جام جم آنلاین

به "خطر حذف لبنیات از سفره مردم" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "خطر حذف لبنیات از سفره مردم"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید